Cách Xử lý phèn trong ao nuôi tôm hiệu quả mà an toàn

1. Nguyên nhân ao nuôi tôm bị nhiễm phèn

Nguyên nhân chính tạo nên phèn chính là đất tại vùng đào ao nuôi tôm có chứa hàm lượng sulfat cao, cùng với điều kiện yếm khí và hoạt động của Vi sinh vật nên sulfat bị khử, từ đó gốc lưu huỳnh sẽ kết hợp với hàm lượng sắt (Fe) có trong trầm tích tạo thành chất FeS2.

Thông thường vùng đất bị phén thường có màu xám đen, đặc biệt là vùng có chứa hàm lượng FeS2 cao, những vùng này khi đào ao nuôi tôm thì việc xử lý phèn sẽ vất vả hơn rất nhiều.

► Dấu hiệu nhận biết ao bị nhiễm phèn:
- Dấu hiệu cho biết vùng đất nhiễm phèn thường có màu xám đen, vùng có chứa hàm lượng FeS2 cao, khi phơi khô đất thường có phấn trắng, đối với ao nuôi tôm trên những vùng đất như thế này thì việc xử lý phèn sẽ rất khó. Một số hiện tượng khi nước ao nuôi tôm nhiễm phèn như sau:
- Nước ao sẽ trong hơn và chuyển sang mà vàng trà nhạt, xuất hiện những váng vàng nhạt nổi trên mặt nước, kiểm tra không có tảo phát triển.
- Tôm khó lột xác và bắt đầu bỏ ăn sau những trận mưa kéo dài, nếu ao bị phèn nặng tôm sẽ dạt bờ tấp mé và chết rải rác, do ngạt thở bởi phèn bám nhiều vào mang tôm cản trở quá trình hô hấp của tôm.
- Toàn bộ thân tôm chuyển từ màu sáng trong sang màu vàng nhạt đến vàng đậm, chạm vào vỏ tôm có cảm giác cứng hơn bình thường, đồng thời mang tôm chuyển sang màu vàng và sơ cứng lại.
- Độ PH và độ kiềm giảm.

2. Tác hại của việc ao nuôi tôm nhiễm phèn

Tuy không khiến tôm nuôi chết hàng loạt, song, tình trạng này cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến vụ nuôi. Trong đó,

► Khó gây màu nước: Như đã nói ở trên, những ao nuôi gặp phải tình trạng nhiễm phèn thường rất khó gây màu nước bởi Fe và Al là các tạp chất rất khó tan khiến tảo không thể phát triển. Màu nước là một trong những yếu tố quan trọng của ao nuôi, vì thế màu nước không đạt sẽ gây nhiều ảnh hưởng đến cả vụ nuôi. 

► Tôm lột xác không hoàn toàn và bị mềm vỏ: Khi phát triển đến một giai đoạn nhất định, tôm sẽ lột xác để tăng trọng lượng và kích cỡ, điều này đã được visinhthuysan.vn nhắc đến trong bài kỹ thuật kích thích tôm lột xác đồng loạt trước đó. Thế nhưng, ở những ao nuôi bị nhiễm phèn với hàm lượng pH thấp (<7.0) sẽ khiến tôm khó lột xác. Mặc dù trong nhiều trường hợp tôm vẫn có thể lột xác nhưng quá trình tạo vỏ không hoàn chỉnh, phèn bám,… thì tôm sẽ gặp vấn đề lột xác không hoàn toàn, dính vỏ, làm giảm tỉ lệ sống của tôm.
Bên cạnh đó, do hàm lượng Ca và Mg trong ao nhiễm phèn rất hạn chế nên hàm lượng Canxi cần cho quá trình tạo vỏ luôn bị thiếu hụt khiến tôm bị mềm vỏ. Nếu bổ sung quá nhiều vôi vào ao bị phèn sẽ tạo ra thạch cao không có lợi cho ao nuôi.

► Tôm chậm lớn: Tất cả những yếu tố kể trên sẽ kéo theo hệ lụy là tôm chậm lớn, màu sắc không bắt mắt, gây ảnh hưởng nặng nề đến năng suất của vụ nuôi.

3. Cách xử lý phèn trong ao nuôi tôm

Mặc dù ao bị phèn rất khó xử lý, nhưng, nếu bà con thực hiện đúng kỹ thuật thì vẫn có thể mang lại hiệu quả cao. Trong đó, 3 giải pháp xử lý đang được rất nhiều bà con áp dụng là:

3.1 Xử lý phèn trong ao nuôi tôm bằng men vi sinh
Trong 3 giải pháp xử lý phèn trong ao nuôi tôm thì sử dụng chế phẩm sinh học trong nuôi trồng thủy sản để xử lý phèn trong ao nuôi luôn là giải pháp được nhiều bà con sử dụng nhất bởi mang lại hiệu quả rất cao. Trên thực tế, các chế phẩm này là tập hợp các dòng vi khuẩn có khả năng phân hủy phèn, từ đó giúp xử lý các tạp chất gây phèn có trong ao nuôi. Tuy nhiên, bà con nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia để được hỗ trợ chọn những sản phẩm đúng chất lượng và liều lượng xử lý.

3.2 Bón vôi xử lý ao bị phèn
Đây là giải pháp nhằm mục đích nâng pH đáy ao đồng thời tạo hệ đệm trong ao nuôi. Tuy vậy, khi bón vôi đá hoặc vôi nóng cần phải thực hiện trong lúc chiều mát, sau đó cấp nước vào ao ngay hôm sau. Không nên rải vôi và phơi ao trong thời gian quá lâu.

3.3 Bón lân xử lý ao bị phèn
Bón lân vào ao sẽ giúp khử Fe và giải phóng Phospho đáy ao hiệu quả, giúp gây màu nước dễ dàng hơn. Mặc dù vậy, điều này cũng kéo theo lượng tảo độc trong ao phát triển mạnh vì thế bà con cần xử lý tảo sau khi đã xử lý ao bị phèn.

4. Cách kiểm tra hàm lượng sắt trong ao hồ nuôi tôm bằng Test Kit Sera

Trước khi thả nuôi nước cấp cần được xử lý thật sạch, sử dụng thiết bị đo hoặc test kit sera để kiềm tra xem hàm lượng sắt trong nước cấp có cao không.

Hiện nay, ngoài các cách xử lý phèn trong ao tôm trên thì một số hộ nuôi cũng áp dụng việc sử dụng vi sinh và đem lại hiệu quả rất cao. Bởi lẽ, trong các loại vi sinh có chứa vi khuẩn có khả năng phân hủy được phèn. Phương pháp này thân thiện với môi trường mà lại an toàn cho tôm nuôi.

Để hạn chế tình trạng nhiễm phèn, khi trời mưa cần giảm lượng thức ăn, mưa to cần ngừng cho ăn. Định kỳ bổ sung men vi sinh, khoáng chất và Vitamin thiết yếu vào khẩu phần ăn cho tôm. Thường xuyên xi phong đáy ao nhằm giảm thải lượng hợp chất hữu cơ dư thừa dưới đáy ao nuôi, sử dụng test kit Sera để xác định hàm lượng sắt trong nước.

Qua bài viết này, HTVLAB hy vọng góp phần để giúp bà con hiểu hơn về nguyên nhân, tác hại và cách xử lý phèn trong ao nuôi hiệu quả. khi cần tư vấn, bà con gọi ngay tới hotline 028 6685 1358 để được hỗ trợ kịp thời.