VAI TRÒ CỦA ĐỘ ẨM TRONG SẢN XUẤT!

1. Sản xuất thực phẩm

Các loại thực phẩm khô như khoai tây chiên, ngũ cốc ăn khô, bánh có thành phần soda, vv… được sản xuất ở nhiệt độ cao để loại bỏ hoàn toàn nước trong nguyên liệu. Tuy nhiên, nếu những thực phẩm này tiếp xúc với môi trường bên ngoài có độ ẩm cao, dù chỉ trong một thời gian ngắn, chúng sẽ hấp thụ nước từ trong không khí, làm chất lượng của chúng giảm xuống, mềm đi và thời gạn sử dụng cũng giảm đi đáng kể do tiếp xúc với độ ẩm sau khi chế biến.

Các loại thực phẩm dạng bột như ca cao, gelatin, chất cô đặc, … được chế biến bằng cách sử dụng không khí khô, sự hiện diện của hơi nước (không khí ẩm) xung quanh có thể gây ra hiện tượng kết hạt nhỏ của bột hoặc kết dính với nhau thành bánh, do đó sẽ gây khó khăn trong sản xuất. Các thiết bị sản xuất cũng chịu ảnh hưởng bởi độ ẩm trong không khí tác động, gây cản trở hoạt động và sự di chuyển của nguyên liệu trong quá trình sản xuất.

Hình minh họa

Độ ẩm có ảnh hưởng rất lớn trong quá trình sản xuất, vận hành cũng như chất lượng thực phẩm. Cho nên cần phải đảm bảo độ ẩm không khí trong khu vực sản xuất, chế biến và bảo quản ở mức ổn định phù hợp.

2. Sản xuất dược phẩm

Để đáp ứng những yêu cầu kỹ thuật ngày càng cao, ngành dược phẩm đã tập trung vào vấn để kiểm soát độ ẩm trong sản xuất dược phẩm và vi chất dinh dưỡng một cách chặt chẽ. Cụ thể là, độ ẩm sẽ được kiểm soát ở mức độ nhất định trong khu vực sản xuất/ điều chế thuốc để đảm bảo sự ổn định của một số tính chất lý/hóa trong thành phần của thuốc. Trong sản xuất một số thuốc đặc biệt, việc kiểm soát để không có độ ẩm trong không khí là vô cùng quan trọng.

Cũng giống như thực phẩm, nhiều nguyên liệu được sử dụng để sản xuất dược phẩm và vi chất dinh dưỡng có tính hút ẩm cao (còn được gọi là vật liệu hút ẩm). Điều này có thể gây ra sự kết dính hoặc làm biến dạng vật lý của nguyên liệu so với yêu cầu. Các loại thuốc dạng bột thông thường khi đóng viên nang hoặc tạo hình thành viên nén dưới áp suất cao chỉ được thực hiện khi ở trạng thái khô. Độ ẩm có thể làm cho viên thuốc bị “sưng lên”, trong một số trường hợp, nó có thể làm cho thuốc bị phân hủy và giảm giá trị trị liệu của nó. Để đảm bảo thuốc có chất lượng cao nhất, khu vực sản xuất/pha chế và máy móc phải được bao quanh bởi không khí có độ ẩm thấp/khô và được kiểm soát chính xác, độc lập với nhiệt độ.

Độ ẩm được kiểm soát ở mứt độ nhất định trong khu vực sản xuất /điêu chế dược phẩm

3. Sản xuất hóa chất công nghiệp

Trong sản xuất hoá chất công nghiệp, một số chất hóa học bị phân hủy khi có hơi nước. Có những trường hợp, hơi nước có thể gây ra một phản ứng hóa học làm thay đổi đặc tính của sản phẩm. Độ ẩm không khí cũng là một kẻ thù tự nhiên đối với giai đoạn nghiền, tạo bột. Hơi nước khi tiếp xúc với nguyên liệu có thể làm cho nó có tính “bền” và khó xay, làm cho nó bám vào máy nghiền, khó di chuyển sang một quy trình khác.

 4. Kho bảo quản

Nấm mốc, rỉ sét, ăn mòn là những kẻ thù của hàng hoá được lưu trữ trong kho, tuy nhiên, chúng sẽ không còn là mối đe dọa khi độ ẩm được giảm xuống và được kiểm soát trong khu vực lưu trữ.

Nếu không khí có độ ẩm dưới 40%, sẽ làm cho các quá trình phân hủy không hoạt động. Đặc biệt, việc duy trì trạng thái ngủ đông cũng rất quan trọng trong bảo quản hạt giống. Ví dụ, nếu hạt ngô được bảo quản trong môi trường tự nhiên có độ ẩm với nhiệt độ, độ ẩm không kiểm soát, tỷ lệ nảy mầm là 7%. Với hạt giống được lưu giữ trong môi trường có kiểm soát: tỷ lệ nảy mầm có thể lến đến 90%.

5. Công nghiệp đóng gói thực phẩm

Thông thường, thiết bị được sử dụng để đóng gói sản phẩm sẽ không hoạt động hiệu quả trong môi trường ẩm ướt. Các máy đóng gói bánh, kẹo; máy đóng gói thực phẩm dạng bột hoặc đóng gói thuốc là những ví dụ điển hình.

Thiết bị được sử dụng để đóng gói sản phẩm sẽ không hoạt động hiệu quả trong môi trường ẩm ướt

Độ ẩm cao sẽ gây ra nhiều vấn đề trong sản xuất các loại nguyên liệu hỗn hợp, không chỉ hỗn hợp bột nguyên liệu không “chảy” đúng cách mà thiết bị đóng gói cũng bị cản trở bởi độ ẩm. Tùy thuộc vào sản phẩm, có thể cần phải làm khô bao bì và thậm chí phải cung cấp một bồn “tắm” khô cho thùng chứa hoặc xả, đặc biệt là nơi bột được sử dụng. Trong trường hợp bao bì đóng kín có nhiệt độ, hàm lượng hơi nước tồn tại sẽ làm ảnh hưởng xấu đến sự liên kết của giữa các vật liệu đang được sử dụng. Khi đó, nguyên nhân không bắt nguồn từ sản phẩm hay máy móc, mà thủ phạm là độ ẩm của bao bì. Giữ cho môi trường không khí khô chính là giải pháp duy nhất.

6. Kho chứa nguyên liệu có tính hút ẩm

Các loại vật liệu có tính hút ẩm cao như cao su, nhựa,… sẽ gây khó khăn trong quá tình sản xuất. Nếu bảo quản các vật liệu này trong môi trường độ ẩm cao, chúng sẽ hấp thụ ẩm trong không khí, hình thành nên các túi khí, làm các vật liệu này sẽ bị biến dạng, thay đổi tính chất và không thể sử dụng.

Việc đảm bảo không khí khô trong kho lưu trữ và khu vực sản xuất sẽ giúp bảo vệ các loại vật liệu này khỏi độ ẩm.